Koalicja odpadowa w sprawie ROP i systemu kaucyjnego
Szanowny Pan Michał Kurtyka
Minister Klimatu
Szanowny Pan Jacek Ozdoba
Sekretarz Stanu
Ministerstwo Klimatu ul. Wawelska 52/54 00-922 Warszawa
Panie Ministrze!
W polskich lasach widzimy wielki problem zanieczyszczenia opakowaniami po napojach. Plastikowe i szklane butelki oraz puszki doprowadzają do śmierci zwierząt, są przyczyną pożarów, a ulegając rozpadowi, jak ma to miejsce w przypadku tworzyw sztucznych, zanieczyszczają środowisko naturalne toksycznymi substancjami. Podobna sytuacja ma miejsce w każdej niemal polskiej gminie. Koszty usuwania tych odpadów z lasów państwowych są gigantyczne i w 2017 r. wyniosły ponad 18 milionów złotych! Kto ma je ponieść? My wszyscy? Budżet Państwa? A może raczej wprowadzający opakowania na rynek producenci i ich klienci?
W Polsce na rynek corocznie wprowadzanych jest ponad 13 miliardów sztuk opakowań do napojów z czego zebranych selektywnie jest nie więcej niż 40 proc. Dla porównania, w krajach takich jak Niemcy czy Litwa, gdzie opakowania te są obłożone kaucją i depozytem, poziom selektywnej zbiórki sięga nawet 90 proc.! To tyle, ile według przepisów unijnych powinniśmy osiągnąć do 2030 roku w przypadku selektywnej zbiórki butelek PET, których produkujemy 4,6 miliarda sztuk rocznie! Trudny do zrozumienia jest także fakt, że istniejące przepisy prawne nie wymagają od producentów ponoszenia opłat adekwatnych do kosztów, które ponoszą z tytułu gospodarki wspomnianymi odpadami mieszkańcy, gminy i środowisko naturalne.
Jednym z kluczowych rozwiązań dla Polski jest jak najszybsze wprowadzenie obligatoryjnego systemu kaucyjnego na jedno- i wielorazowe opakowania po napojach oraz urealnienie zapisów Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta.
Korzyści płynące z tych rozwiązań to czystsze środowisko, umożliwienie szerszego zastosowania opakowań wielorazowych, racjonalne wykorzystanie zasobów w duchu GOZ, znacznie wyższe poziomy zbiórki selektywnej, szansa na ograniczenie nielegalnych składowisk, wsparcie polityk mających na celu ograniczenie emisji CO2, jak również nowe, zielone miejsca pracy.
Uważamy, że obowiązkiem rządzących jest podjęcie zdecydowanych kroków i wprowadzenia optymalnych rozwiązań, które w realny sposób przyczynią się do realizacji unijnych zobowiązań dotyczących poziomów recyklingu i ponownego użycia, jak również sprawią, że to wprowadzający opakowania na rynek będzie brał za nie odpowiedzialność. Dla wielu Polaków takie działanie będzie wyraźnym sygnałem, że rządzący słuchają ich głosu, który w kwestii systemu kaucyjnego i ROP wyraźnie pokazuje poparcie na poziomie 90 proc.
Oczekujemy pilnego wprowadzenia ustawy dotyczącej systemu kaucyjnego i ROP, by chronić środowisko, ludzi i klimat.
Polskie Stowarzyszenie Zero Waste
Klub Gaja
Eko-Unia
Fundacja Kupuj Odpowiedzialnie
Fundacja GAP Polska
Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć
Towarzystwo na Rzecz Ziemi
Ambasada Czystej Planety (obecnie Circular Together)
Towarzystwo na Rzecz Ochrony Przyrody
Polski Klub Ekologiczny Okręg Pomorski
Fundacja Pro Terra
Instytut Spraw Obywatelskich
Fundacja Aeris Futuro
Jagna Niedzielska, Architektura Kulinarna
Marcin Popkiewicz, Nauka o klimacie
Kalina Olejniczak, Po-Dzielnia
Daniel Petryczkiewicz Photography, #NoBeautyInPlastic
Instytut na Rzecz Ekorozwoju
Sylwia Majcher, dziennikarka
Ewa Bińczyk, prof. dr hab. UMK
Greenpeace Polska
Piotr Horzela, przyrodnik
WWF
Pracownia na Rzecz Wszystkich Istot
Extinction Rebellion
Lasy i Obywatele